Diş Hekimliğinde CAD-CAM Sistemleri

Giriş

Bilgisayar destekli tasarım ve üretim, diş hekimliğinde son yıllarda devrim niteliğinde bir değişim yaratmıştır. Bu teknoloji, hastalar için daha rahat ve hızlı tedavi süreçleri sunarken, diş hekimlerine de daha hassas ve başarılı restorasyonlar oluşturma imkanı tanımaktadır. Bilgisayar destekli tasarım ve üretimin, yani CAD-CAM sisteminin tarihçesi, kullanım alanları, çalışma prensibi ve avantajları, diş hekimliği alanında önemli bir dönüşümü temsil etmektedir.

CAD-CAM Sistemlerinin Tarihçesi

CAD-CAM sistemi, bilgisayar destekli tasarım (CAD) ve bilgisayar destekli üretim (CAM) kavramlarını birleştiren bir teknolojidir. İlk olarak ABD vatandaşı Bruce Altschuler tarafından 1977'de intraoral dokuların bilgisayar üzerinde görüntülenebilmesi sağlanmıştır. 1983 yılında Fransa'da yapılan Garanciere konferansında, ilk dental CAD-CAM prototipi tanıtılarak diş hekimliği alanında çığır açan bir adım atılmıştır.

Kullanım Alanları

Günümüzde CAD/CAM sistemleri, inley, onley, laminate veneer, bölümlü kron, tam kron, köprü sistemleri ve hareketli bölümlü protezlerin iskelet yapıları gibi geniş bir yelpazede kullanılmaktadır. Ayrıca implant cerrahisinde kullanılan stentlerin tasarımı ve üretimi gibi alanlarda da etkili bir şekilde kullanılmaktadır. Maksillofasiyal protezlerin hazırlanmasında da sıkça başvurulan bu sistem, implant destekli protezlerin alt yapı tasarımı ve üretiminde de önemli bir rol oynamaktadır.

Çalışma Prensibi

CAD/CAM sistemi, öncelikle ağız içi kamera kullanarak dijital ölçüler alır. Bu ölçüler, bilgisayar programlarına aktarılarak restorasyonun tasarımı yapılır. Diş hekimi, üç boyutlu bir görüntü üzerinden en uygun gülüş tasarımını planlar, hastanın tercihleri ve diş hekiminin önerileriyle birleştirilir. Renk seçimi yapıldıktan sonra, CAD sistemi kullanılarak diş kesimi gerçekleştirilir. Bu yöntem, klasik ölçü alma aşamalarında yaşanan zaman kayıplarını minimuma indirir ve hataları en aza çeker.

Özetle bütün CAD/CAM sistemleri teknik olarak 3 aşamadan oluşur; ​

1. Yüzey taraması ve ağız ortamının dijital olarak bilgisayara aktarılması ​ (Computer surface digitization, CSD)
2. Restorasyunun tasarımı​ (Computer aided design, CAD)
3. Restorasyonun üretimi ​ (Computer aided manufacturing, CAM)

Avantajları

1. Geleneksel ölçü alma yöntemlerini ortadan kaldırır.
2. Restorasyonun daha kısa sürede üretimini sağlar.
3. Hata potansiyelini azaltır.
4. Çapraz kontaminasyonu engeller.
5. Kondenzasyon, eritme, kaynaştırma işlemleri azalır.
6. Tek seansta restorasyon tamamlanabilir.
7. Konvansiyonel ölçü alma, geçici kron yapımı işlemlerine gerek kalmaz.
8. Teknik işlemleri azaltır.

Başarı İçin Gereken Faktörler

1. Intraoral kameranın ve miling ünitesinin netliği
2. Yazılım programının ve dizayn algoritmalarının sınırlamaları
3. Hekim ve teknisyenin yetkinliği
4. Simantasyon ve bitirme işlemlerinin dikkatli bir şekilde tamamlanması.
5. Bu sistemde kullanılan materyalin rahatlıkla frezelenebilmesi ve hızlı bir şekilde bitim işlemlerinin yapılabilmesi (polisaj, boyama ve glazleme)

Sonuç

CAD-CAM sistemleri, diş hekimliği pratiğini daha etkili, hızlı ve hasta dostu hale getiren bir teknoloji olarak karşımıza çıkmaktadır. Ancak, bu sistemlerin başarısı, teknik bilgiye ve profesyonel yetkinliğe dayanmaktadır. Bu nedenle, diş hekimleri ve teknisyenlerin sürekli eğitim almaları ve teknolojiyi etkili bir şekilde kullanabilmeleri önemlidir.